Wysłuchanie dziecka przez sąd w sprawie rodzinnej

Wysłuchanie dziecka przez sąd w sprawie rodzinnej

Zgodnie z przepisem art. 430 Kodeksu postępowania cywilnego, małoletni, którzy nie ukończyli lat trzynastu nie mogą być przesłuchiwani w charakterze świadków. Mogą oni jednak – a w niektórych sytuacjach nawet powinni – zostać wysłuchani.

Zasada wysłuchania dziecka przewidziana jest w prawie międzynarodowym, jak i w Konstytucji RP. Jej wyraz w Kodeksie postępowania cywilnego stanowi art. 216¹, który stanowi, że Sąd w sprawach dotyczących osoby małoletniego dziecka wysłucha je, jeżeli jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala, oraz stosowanie do okoliczności, uwzględni jego zdanie i rozsądne życzenia. 

Wysłuchanie dziecka stanowi czynność procesową. Dlatego to sąd decyduje, czy zostanie ona przeprowadzona, czy też zostanie pominięta. W sprawie opiekuńczej, do której rozpoznania potrzebne jest poznanie stanowiska małoletniego, sąd ma obowiązek go wysłuchać. W przypadku nieprzeprowadzenia wysłuchania małoletniego, sąd obowiązany jest do wyjaśnienia przyczyn tej decyzji. 

Ze względu na to, że wysłuchanie dziecka może powodować u niego stres, Sąd jak i osoby odpowiedzialne za dziecko powinny zadbać o bezpieczeństwo dziecka, a przede wszystkim powinny zbadać, czy stan psychofizyczny małoletniego pozwala w ogóle na wysłuchanie w danej sprawie. 

Należy wskazać, że wysłuchanie małoletniego odbywa się poza salą posiedzeń sądowych. Miejscem tym jest tzw. przyjazny pokój przesłuchań, znany także pod nazwą Niebieskiego pokoju, przypominający trochę pokój zabaw. Jego rolą jest zapewnienie bezpieczeństwa małoletnim oraz zminimalizowanie stresu towarzyszącego im w trakcie wysłuchania.  Dzięki temu możliwe jest zgromadzenie wiarygodnego materiału dowodowego. Przyjazny pokój przesłuchań składa się z dwóch pomieszczeń. Pierwszym jest pokój przeznaczony do przesłuchania małoletniego przez osobę przesłuchującą przy udziale psychologa, natomiast drugi pokój przeznaczony jest dla stron postępowania, pełnomocników oraz innych uprawnionych osób. Pomiędzy pokojami istnieje możliwość bezpośredniej komunikacji.  

Podstawa prawna: art. 216¹, 430, 573, 576 ustawy z dnia 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego.

Stan prawny na dzień 16 lutego 2023 roku

Autor: Weronika Andrzejczak, Anna Filipiak 

Powyższa informacja nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości omawianego zagadnienia. Każdy przypadek ze względu na swoją specyfikę wymaga indywidualnej analizy.

Tags: dzieckoprzesłuchanie dzieckaprzesłuchanie dziecka w sądziewysłuchanie