Umowa zlecenia
Umowa zlecenia, z uwagi na prostą konstrukcję, jest jedną z najbardziej popularnych form świadczenia usług. Przez zawarcie umowy zlecenia nie zostaje nawiązany stosunek pracy, dlatego też kwestie jej dotyczące zostały uregulowane w art. 734 – 751 Kodeksu cywilnego, nie natomiast w Kodeksie pracy. Z uwagi na powyższe, jest to umowa cywilnoprawna.
Cechy charakterystyczne umowy zlecenia
Osoba, która zobowiązuje się do wykonania określonej czynności na rzecz dającego zlecenie, nazywana jest zleceniobiorcą, natomiast podmiot, na rzecz którego zleceniobiorca wykonuje daną czynność, zgodnie z warunkami określonymi w umowie to zleceniodawca. Aby stać się stroną ww. umowy, trzeba posiadać zdolność do czynności prawnych. Strony umowy nie muszą zawierać jej w na piśmie, forma ustna ma w tym przypadku taką samą moc prawną. Umowa zawarta w formie ustnej, może jednak rodzić problemy natury dowodowej, dlatego zalecamy, aby wszelkie umowy zawierane były w formie pisemnej po skonsultowaniu z adwokatem ich treści, tak, aby jak najlepiej zabezpieczyć swoje interesy. Za wykonanie zlecenia zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie. Jego ewentualny brak powinien być wprost określony w umowie, gdyż co do zasady jest to umowa odpłatna.
Umowa zlecenia jest atrakcyjnym rozwiązaniem dla osób, które nie szukają stałego zatrudnienia, ponieważ zawarcie ww. umowy wiąże się z wyższym wynagrodzeniem netto. Kiedy zleceniodawca nawiązuje stosunek na podstawie umowy zlecenia ponosi niższe koszty niż pracodawca zatrudniający na umowę o pracę. Dodatkowo zleceniobiorca cieszy się większą swobodą zarówno przy zawarciu umowy, jak i przy jej rozwiązaniu. Jednak trzeba mieć świadomość zagrożenia, które towarzyszy zleceniobiorcy w przypadku rozwiązania umowy przez zleceniodawcę „z dnia na dzień” i to bez obowiązku podania przyczyny. Należy mieć również na uwadze, że jeśli warunki, które oferuje zleceniodawca odpowiadają stosunkowi pracy, zawarcie w takiej sytuacji umowy cywilnoprawnej stanowi obejście prawa. W takiej sytuacji, osoba świadcząca usługi na podstawie umowie zlecenia może wystąpić do sądu z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy.
Wynagrodzenie
Wspomniane wcześniej wyżej wynagrodzenie netto, przy zawieraniu umowy zlecenia, wynika z braku konieczności opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe i ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli zleceniobiorca ma status ucznia lub studenta, nie są również pobierane składki na ubezpieczenie społeczne i rentowe. Jednak od każdej umowy zlecenia należy odprowadzić podatek dochodowy. Ponadto zleceniobiorca może na własne życzenie obciążyć przysługujące mu wynagrodzenie składką ubezpieczenia chorobowego, czy też zdrowotnego.
W przypadku, gdy zleceniobiorcą jest osoba do 26 roku życia, należy pamiętać, że składek nie pobiera się, osoby te korzystają z tzw. zerowego PIT-u dla młodych. Wyjątkiem jest sytuacja, w której wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia przekracza 35.636,67 zł. Minimalna stawka godzinowa wynagrodzenia przy umowie zlecenia aktualnie jest równa 14,70 zł brutto.
Jak wypowiedzieć umowę zlecenia
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, wypowiedzenie umowy zlecenia może nastąpić w każdym momencie i nie ma tutaj znaczenia okres, na jaki została ona zawarta. Zleceniobiorca nie ponosi żadnych konsekwencji związanych z nagłym rozwiązaniem umowy, to samo dotyczy zleceniodawcy.
Umowa zlecenia a umowa o pracę
Poza wcześniej wspomnianymi rozbieżnościami, główną różnicą między umową zlecenia a umową o pracę, jest brak obowiązku wykonywania zlecenia w ściśle określonym miejscu i czasie. Wykonywanie zlecenia przez zleceniobiorcę nie jest cykliczne ani proporcjonalne w stosunku do kolejnych miesięcy. Dodatkowo, zlecenie, jeśli taka jest wola stron, może być wykonywane przez osobę trzecią. W przeciwieństwie do umowy zlecenia, kwestie dotyczące umowy o pracę uregulowane są w Kodeksie pracy.
Umowa zlecenia a umowa o dzieło
Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia, o czym mówi przepis art. 627 Kodeksu cywilnego. W umowie o dzieło ważny jest końcowy rezultat, za który osoba uzyskuje wynagrodzenie, natomiast umowa zlecenia dotyczy „starannego działania”, w związku, z którym zleceniobiorcy przysługuje wynagrodzenie. Nie jest natomiast konieczne, aby to staranne działanie, zgodne ze sztuką, przyniosło oczekiwany przez strony skutek.
aplikant adwokacki Marta Stachowiak, Weronika Andrzejczak
tel. 500 673 541, e-mail: marta.stachowiak@adwokat-stachowiak.pl
Powyższy tekst nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości poruszanej tematyki. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej analizy.
