Bezpieczne zakupy przez Internet
Pojęcie konsumenta
Kodeks cywilny zawiera definicję konsumenta w artykule 221, zgodnie z którym, za konsumenta uważa się osobę fizyczną, dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu, w sposób ciągły, natomiast działalnością zawodową jest profesjonalna aktywność podmiotu, najczęściej utożsamiana z wykonywaniem wolnego zawodu.
Prawa przysługujące konsumentowi
Zakupy w Internecie różnią się od tych dokonywanych w sklepach stacjonarnych. Konsumentowi, kupującemu za pośrednictwem Internetu, czyli poprzez tzw. umowę „zawieraną na odległość” (poza sklepem przedsiębiorcy), przysługują dodatkowe prawa.
Prawo do wyczerpującej informacji o towarze i usłudze
Przed dokonaniem zakupu, kupujący musi zostać poinformowany przez sprzedawcę o jego podstawowych danych (nazwa, adres, rejestracja firmy), a także o właściwościach towaru lub usługi, którą zamawia, sposobie zapłaty, cenie, terminie i sposobie dostawy towaru.
Prawo odstąpienia od umowy
W ciągu 14 dni, bez podawania jakichkolwiek powodów, konsument może odstąpić od umowy i odstąpienie to nie jest uzależnione od zgody przedsiębiorcy. Dodatkowo, sklep internetowy nie może żądać zwrotu towaru w oryginalnym opakowaniu, które służyło jedynie do zabezpieczenia produktu i nie jest elementem sprzedaży. W przypadku odesłania towaru, przedsiębiorca w ciągu 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, ma obowiązek zwrócić kupującemu wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Trzeba jednak pamiętać, że istnieją wyjątki od prawa odstąpienia od umowy i zalicza się do nich, m.in. towary o krótkim terminie przydatności, towary wyprodukowane według specyfikacji konsumenta, towary zapieczętowane, np. towary lecznicze, chusteczki nawilżane (ze względów higienicznych), zakup usług w zakresie zakwaterowania (innych niż do celów mieszkalnych).
Prawo do reklamacji
Kiedy towar jest niezgodny z umową, a my – konsumenci o tej niezgodności nie wiedzieliśmy przy zawieraniu umowy, możemy go zareklamować na podstawie rękojmi (odpowiada sprzedawca), bądź na podstawie gwarancji (jeżeli została udzielona, odpowiada gwarant – producent na zasadach i we wskazanym w gwarancji okresie). Uprawnienie z tytułu rękojmi wygasa po okresie 2 lat od momentu wydania towaru (wyjątek dotyczy nieruchomości, w przypadku których okres odpowiedzialności kończy się po 5 latach). W takiej sytuacji przedsiębiorca ma 14 dni, aby ustosunkować się do złożonej reklamacji konsumenckiej. Brak odpowiedzi w wymienionym terminie spowoduje uznanie złożonej reklamacji za uzasadnioną.
Każdy konsument powinien pamiętać, że umowa nie jest zawierana z serwisem aukcyjnym, takim jak Allegro, ani z operatorem strony ogłoszeniowej, tylko z osobą publikującą ofertę.
Naruszenie praw przysługujących konsumentowi
W przypadku naruszenia praw konsumenta, konsument może skorzystać z wachlarza sposobów na rozwiązanie danej sprawy. Konsument może uzyskać bezpłatną pomoc pod numerami Infolinii Konsumenckiej prowadzonej przez Stowarzyszenie Konsumentów Polskich i Fundację Konsumentów, w Konsumenckim Centrum e-porad, w regionalnych ośrodkach konsumenckich, u miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów. Z pewnością rozwiązaniem, które pozwoli na najlepsze zabezpieczenie interesów konsumenta, będzie skorzystanie z pomocy profesjonalisty w postaci adwokata.
Zgodnie z obowiązującym prawem, w przypadku naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, działania podejmuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Niedozwolone zapisy w umowach z konsumentem
Zdarza się, że w niektórych umowach znajdują się tzw. klauzule abuzywne, które naruszają interesy konsumenta i określają jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Przykładem klauzuli abuzywnej może być, np. wyłączenie obowiązku zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty za świadczenie niespełnione w całości lub części, jeżeli konsument zrezygnuje z zawarcia umowy bądź jej wykonania, czy też nakładanie na konsumenta, który nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy, obowiązku zapłaty rażąco wygórowanej kary umownej lub odstępnego. Zgodnie z prawem takie umowy są niewiążące dla konsumenta.
aplikant adwokacki Marta Stachowiak, Weronika Andrzejczak
tel. 500 673 541, e-mail: marta.stachowiak@adwokat-stachowiak.pl
Powyższy tekst nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości poruszanej tematyki. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej analizy.
