Kiedy przysługuje odszkodowanie z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy?

Zgodnie z przepisem art. 471 k.c., dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Co musi się stać? By zaktualizowało się roszczenie odszkodowawcze z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania muszą spełnić się trzy przesłanki: 

1. musi istnieć ważne zobowiązanie, z którego wynika obowiązek określonego zachowania dłużnika, czyli zrobienia czegoś na rzecz wierzyciela, spełnienia jakiegoś świadczenia; 
2. wierzycielowi musi zostać wyrządzona szkoda majątkowa (w tym miejscu podkreślenia wymaga, że szkoda niemajątkowa nie podlega wynagrodzeniu w reżimie odpowiedzialności kontraktowej); 
3. istnienie adekwatnego związku przyczynowego między tą szkodą a zachowaniem dłużnika sprzecznym z jego obowiązkami umownymi, czyli wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika. 

Adekwatny związek przyczynowy. Podczas postępowania sądowego, badanie adekwatnego związku przyczynowego jest dwustopniowe. Najpierw należy ocenić, czy pomiędzy badanymi zdarzeniami istnieje w ogóle związek przyczynowy, a następnie, czy jest to związek o charakterze normalnym, tj. że przy zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest zwykłym następstwem tego zdarzenia.

Podstawa prawna: art. 471 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.), Wyrok SA w Gdańsku z 4.09.2019 r., I AGa 32/19, LEX nr 3061958 

Stan prawny na dzień 6 kwietnia 2023 roku.

Powyższa informacja nie ma charakteru porady prawnej i nie wyczerpuje w całości omawianego zagadnienia. Każdy przypadek ze względu na swoją specyfikę wymaga indywidualnej analizy.

Autor: Anna Filipiak